Węgierski mąż stanu na kartce pocztowej
We wtorek, 10 listopada br., Poczta Polska wprowadzi do obiegu wyjątkową kartkę pocztową upamiętniającą wybitnego węgierskiego polityka, który odegrał ważną rolę w budowaniu najnowszych stosunków polsko-węgierskich Pála Telekiego. Nowe wydawnictwo filatelistyczne Spółki powstało w ścisłej współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej.
Autor projektu, Jan Konarzewski, w prawym górnym rogu strony adresowej kartki przedstawił znak opłaty pocztowej, na którym widnieje fragment okładki książki Sylwii Szafrańskiej. W części ilustracyjnej znajduje się fotografia Pála Telekiego ze zlotu harcerskiego w Spale z 1935 roku (zdjęcie autorstwa Jana Rysia, ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego) oraz cytat węgierskiego polityka: Mostantól én vagyok a lengyelek magyarországi nagykövete – Od teraz ja jestem ambasadorem Polaków na Węgrzech.
– Wspólne historyczne doświadczenia wpłynęły na kształtowanie polskiej i węgierskiej tożsamości narodowej. Jesteśmy dumni mogąc włączać się w inicjatywy mające na celu ukazywanie i pielęgnację relacji dwóch wielkich nacji – dziejowej przyjaźni, która sprawiła, że w tej chwili możemy określać się wzajemnie mianem Braci. Wykorzystując nasze wydawnictwa filatelistyczne staramy się przypominać o wybitnych postaciach w historii Europy i Świata – mówi Wiesław Włodek, wiceprezes zarządu Poczty Polskiej.
Pál Teleki (1879–1941) to dwukrotny premier Węgier, wybitny geograf, niestrudzony organizator i wychowawca młodzieży. Jego rząd przesłał transporty amunicji i wyposażenia Wojsku Polskiemu walczącemu z Armią Czerwoną w sierpniu 1920 r. Latem 1939 r. kategorycznie odmówił niemieckim żądaniom udziału w agresji na Polskę. Za jego sprawą Węgry przyjęły na swoim terytorium blisko 50 tys. polskich uchodźców.
– „Przez stulecia byliśmy chorążymi Europy i chrześcijaństwa. W zmaganiach tych będziemy Polakom wiernymi towarzyszami” – mówił premier Węgier Pál Teleki latem 1920 roku. Wypełniając te słowa, udzielił Polsce pomocy w wojnie z bolszewikami, a w 1939 roku odmówił udziału w agresji u boku Hitlera, otwierając granice swego kraju dla tysięcy polskich uchodźców. Polska nie zapomina o swych przyjaciołach – powiedział Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.
Na kartce pocztowej umieszczony jest kod QR, po którego zeskanowaniu Klienci mogą zapoznać się z notą biograficzną Pála Telekiego oraz opisem książki Balázsa Ablonczyego, Pál Teleki (1879–1941) wydanej przez IPN we współpracy z Węgierskim Instytutem Kultury oraz Fundacją im. Wacława Felczaka w Budapeszcie.
W lipcu 2019 roku Poczta Polska wydała także znaczek poświęcony „bohaterowi trzech narodów” Henrykowi Sławikowi, uhonorowanemu tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” i odznaczonemu Orderem Orła Białego. Działalność tej postaci to kolejny dowód na wielkie dziejowe zbieżności Polaków i Węgrów.
4 listopada 2020 r. na terenie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie stanęła rzeźba przedstawiająca hrabiego Pála Telekiego. W związku zagrożeniem epidemicznym związanym z pandemią Covid 19, uroczyste odsłonięcia pomnika zostało przełożone na sierpień 2021 r.
O kartce:
autor projektu kartki: Jan Konarzewski
liczba kartek: 1
wartość: A
nakład: 8 000 szt.
technika druku: offset
format kartki: 148 x 105 mm
data wprowadzenia do obiegu: 10.11.2020 r.