NIK pozytywnie o realizacji strategii przez Pocztę Polską i jej roli jako operatora wyznaczonego

Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła działalność Poczty Polskiej i Zarządu Spółki w latach 2011-2014 w zakresie realizacji celów przyjętych w Kierunkach Strategicznych, jak również wykonywania funkcji operatora wyznaczonego i świadczonych usług – czytamy w wystąpieniu pokontrolnym NIK skierowanym do Poczty Polskiej. NIK podkreśliła stały poziom bezpieczeństwa obrotu pocztowego w Spółce.

Kluczowe liczby obrazujące skalę restrukturyzacji Spółki:

• Poczta Polska w latach 2011-2014 wypracowała 430 mln zł zysku brutto
• Inwestycje w infrastrukturę pocztową oraz inwestycje kapitałowe przekroczyły w tym okresie 730 mln zł
• W latach 2011-2014 Spółka przeznaczyła także blisko 600 mln zł w rozwój i motywowanie pracowników
• Poczta Polska osiągnęła takie rezultaty działając na uwolnionym i konkurencyjnym rynku aktywnie odpowiadając na wyzwania coraz szybszej cyfryzacji korespondencji
• Spółka w 2014 roku z nadwyżką uzupełniła lukę finansową powstałą na skutek niekorzystnego rozstrzygnięcia przetargu na obsługę sądów i prokuratur w wysokości ponad 300 mln zł
• Zysk brutto Grupy Poczty Polskiej za 2014 rok było o 52% proc. wyższy niż rok wcześniej i wyniósł 142 mln zł
• Średni czas oczekiwania na załatwienie sprawy w placówce – 2,5 min

Poczta Polska, działając na najbardziej liberalnym rynku pocztowym w Europie, skutecznie wdrożyła strategię na lata 2011-2015. Jej efekty to dynamiczny wzrost udziału w rynku e-commerce, efektywna konkurencja na rynku listowym i rozwój usług finansowych i cyfrowych poprzez platformę Envelo. Spółka dokonała wielomilionowych inwestycji w rozwój kapitału ludzkiego oraz infrastruktury, odzyskała stabilizację finansową i generuje pozytywne wyniki finansowe.

Dlatego Poczta Polska z satysfakcją przyjęła pozytywną ocenę Najwyższej Izby Kontroli (mimo zastrzeżeń – m.in. obszar terminowość) działalności Poczty Polskiej w zakresie realizacji celów przyjętych w kierunkach strategicznych, jak również wykonywania funkcji operatora wyznaczonego.

Stopień przygotowania Poczty Polskiej do pełnienia roli operatora wyznaczonego został tym samym potwierdzony przez NIK zaledwie kilka miesięcy po tym jak Spółka wygrała konkurs organizowany przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej na świadczenie usług pocztowych dla wszystkich Polaków. Poczta Polska zdobyła w tym konkursie 210 na 220 możliwych punktów.

Skuteczna realizacja strategii na najbardziej konkurencyjnym rynku w Europie

Polski rynek pocztowy jest jednym z najbardziej zliberalizowanych rynków w Europie, dodatkowo podlega silnej e-substytucji. Mimo tego Poczta Polska skutecznie wdrożyła strategię do 2015 roku. Została ona zrealizowana pomimo braku w tamtym okresie wystąpienia kluczowej przesłanki czyli wprowadzenia zmian w systemie wynagrodzeń pracowników polegającego na uzależnieniu wynagrodzenia od wyników pracy. Takie porozumienie, po długich negocjacjach udało się osiągnąć w marcu 2015 roku. Tym samym Poczta Polska dołączyła do grona spółek mających system wynagradzania dostosowany do warunków rynkowych. Zmiana ta pozwoli jeszcze skuteczniej realizować cele postawione w Strategii Spółki.

Poczta Polska przez ostatnie cztery lata istotnie zmodyfikowała ofertę dzięki której skutecznie walczy o klientów. Efekt? Zmiany wprowadzane przez Pocztę Polską od 2012 r. w usługach kurierskich spowodowały, że ich sprzedaż w ciągu 3 lat zwiększyła się prawie sześciokrotnie.
Konkurując na rynku tradycyjnej korespondencji, Poczta Polska zatrzymała proces odchodzenia klientów do innych firm pocztowych. Finalnie, w 2014 roku Poczta Polska podpisała blisko 34 tys. nowych kontraktów, a wśród klientów są firmy z sektora ubezpieczeniowego, bankowego i telekomunikacyjnego.

Jednocześnie w 2013 roku doszło do niekorzystnego rozstrzygnięcia przetargu na obsługę sądów i prokuratur. Mimo tego Poczta Polska skutecznie uzupełniła powstałą w przychodach lukę. Program „Wyzwania Wzrostu”, którego celem było zniwelowanie tej sytuacji przyniósł łączne efekty przekraczające 300 mln zł, dzięki czemu Poczta Polska osiągnęła zakładane wyniki finansowe. Ale już w grudniu 2015 roku Poczta Polska wygrała przetarg na obsługę polskiego wymiaru sprawiedliwości na trzy lata wdrażając m.in. nowoczesne rozwiązania pozwalające sądom na szybkie otrzymywanie potwierdzeń odbioru poprzez system elektroniczny.
Zmiana ta to powrót do normalności po tym, jak obsługę wymiaru sprawiedliwości realizowały podmioty prywatne, co również znalazło swoje odzwierciedlenie w niedawno opublikowanym raporcie Najwyższej Izby Kontroli. W ocenie NIK w momencie rozpoczęcia świadczenia usług pocztowych na rzecz sądów i prokuratur, Polska Grupa Pocztowa nie była dostatecznie przygotowana do wykonywania tego zadania.

Klienci pozytywnie oceniają zmiany w Poczcie Polskiej

Z badań prowadzonych przez Pocztę Polską wynika, że średni czas oczekiwania na obsługę w placówkach pocztowych w ostatnich miesiącach oscylował w okolicach 2,5 minut. Według sondażu CBOS z lipca 2015 roku, zdecydowana większość badanych (83%) uznaje czas pobytu w placówce za krótki lub akceptowalny. Poczta Polska spełnia wszystkie kryteria dostępności nałożone na Spółkę przepisami prawa. Poczta Polska posiada 1 placówkę w każdej gminie oraz 1 placówkę na 5885 mieszkańców w gminach miejsko-wiejskich przy wymogu 6 tys. mieszkańców. Firma utrzymuje także jedną placówkę na każde 75,48 km2 w gminach wiejskich przy wymaganiach aby 1 placówka była na każde 85 km2. Wyniki badań potwierdzają także analizy NIK przeprowadzone w placówkach Poczty Polskiej. Z ogólnego poziomu świadczenia usług pocztowych zadowolonych było 93,5% respondentów ankietowanych w czasie oględzin kontrolerów w placówkach. Jednocześnie prawie 83 proc. klientów badanych w placówkach zwróciło uwagę na poprawę w poziomie świadczenia usług przez Pocztę Polską.

Poczta Polska wdraża nowy model placówek pocztowych będących przyjaznymi centrami pocztowo-finansowymi z pełną paletą usług Grupy Poczty Polskiej. Takich placówek posiadamy już ponad 350. W badaniu MillwardBrown na pytanie o nową placówkę 9 na 10 pytanych oceniło ją pozytywnie, z czego „bardzo dobrze” (69%), a „dobrze” (27%). Ponad połowa (51%) wysoko oceniła jakość obsługi: brak kolejek, szybką, profesjonalną oraz miłą obsługę.

Zarząd Poczty Polskiej jako Zarząd spółki będącej własnością Skarbu Państwa nie odbiega pod względem zarobków od innych podmiotów. Z dostępnych raportów płacowych wynika, że niemal w każdym z badanych kryteriów płacowych między innymi takich jak: wielkość przychodów, zatrudnienie, struktura, zakres działania, wynik Spółki, wynagrodzenie Zarządu plasuje się poniżej mediany zarobków lub oscyluje wokół mediany. Zmiana systemu wynagradzania w spółkach Skarbu Państwa dotyczyła nie tylko Poczty Polskiej, ale większości kluczowych Spółek należących do Skarbu Państwa. W tym względzie także wynagrodzenie Zarządu PP w 2014 roku w stosunku do 2013 roku klasyfikuje się poniżej mediany.

NIK o rynku pocztowym

W ocenie NIK, w sytuacji istnienia operatora wyznaczonego do świadczenia powszechnych usług pocztowych, obowiązek stosowania przepisów upzp przez jednostki sektora finansów publicznych do wyłonienia operatora na ich obsługę pocztową tworzy m.in. dodatkową płaszczyznę styku interesu publicznego i prywatnego, co stanowi obszar zagrożony korupcją, a w skali całych finansów publicznych nie musi przynosić oszczędności. Powód? W przypadku gdy suma udziałów w dopłacie jest niewystarczająca do sfinansowania poniesionej przez operatora wyznaczonego straty na usługach powszechnych, to operator wyznaczony otrzymuje brakującą jej część ze środków budżetu państwa. Dodatkowo operatorzy alternatywni, którzy wygrywają przetarg na obsługę jednostek sektora finansów publicznych nie podlegają, w takim zakresie jak operator wyznaczony, kontroli UKE dotyczącej logistycznych i technicznych warunków świadczenia i jakości usług pocztowych.